Hoàng Phương (theo Người Đô Thị)
Bánh mì Tây ngày càng nhiều, buộc bánh mì Sài Gòn phải tự làm mới từ hình thức đến chất lượng và không ít quán đã tạo được thương hiệu riêng.
Bánh mì Sài Gòn khá phong phú vì bên cạnh những lò bánh mì không bảng hiệu (nhưng là nơi bỏ mối cho hàng trăm người bán lẻ khắp mọi ngõ ngách) còn có nhiều thương hiệu nổi tiếng.
Ăn từ sáng đến đêm
Nhắc đến bánh mì Sài Gòn, không thể không nói đến tiệm bánh mì Như Lan. Từ một người bán bánh mì lề đường, nay bà Như Lan là chủ một doanh nghiệp lớn, kinh doanh nhiều loại thực phẩm ngoài bánh mì. Nằm trong tốp những tiệm bánh được người Sài Gòn biết tiếng khác có tiệm Sáu Minh (đường Võ Văn Tần), Ba Lẹ (chợ Tân Định), Bánh mì Hà Nội (đường Nguyễn Thiện Thuật)... Lại có một xe bánh mì thịt không bảng hiệu bên cạnh chợ Bà Chiểu chỉ bán trong vòng hai giờ đồng hồ vào buổi sáng. Đúng giờ, chủ xe nghỉ bán, dù còn một hàng người đông đảo đang đứng đợi! Cũng là bánh mì kẹp thịt, chả lụa, pa-tê..., nhưng mỗi tiệm có một cách làm riêng. Góp phần làm phong phú thêm hương vị bánh mì đất Sài Gòn, bánh mì Đức Phát, Hỷ Lâm Môn rồi đến Kinh Đô lần lượt xuất hiện, cạnh tranh quyết liệt.
Xe bánh mì tiện lợi đến nỗi nó trở thành phương tiện mưu sinh cho không biết bao người nghèo khổ ở chốn đô thị. Chỉ cần chút đỉnh vốn đủ để sắm chiếc xe đẩy có tủ kính là có thể kiếm tiền mua gạo nuôi gia đình. Bánh mì không thì được chủ lò bán gối đầu (bán xong mới trả tiền), thịt, chả lụa cũng được bỏ mối theo cách ấy. Chị Lê Thị Vân, có một xe bánh mì thịt ở đầu ngã tư Bùi Minh Trực (quận 
, năm nay tầm tuổi 40, dáng người nhỏ nhắn, gầy gò, có bốn đứa con đều đi học, đứa lớn nhất đang học năm đầu đại học, đứa nhỏ nhất học tiểu học. Chồng chị chạy xe ba gác kiếm được chẳng bao nhiêu nên hầu như chi phí trong gia đình cho đến học phí của các con đều một tay chị ky cóp từ xe bánh mì nhỏ, bán từ sáng sớm đến khuya. “Bán cả ngày vậy mới đủ “sở hụi” chú ơi. Sáng sớm, công nhân, học sinh thường ăn bánh mì nên bán cũng khá. Còn về khuya, người ta chọn “cơm tay cầm” này để lót dạ, đông nhất là mấy chú xe ôm, những người đi làm về khuya” - chị kể.
Nhiều người Sài Gòn vẫn giữ thói quen lang thang phố khuya và nhấm nháp chút gì đó lót dạ. Có anh xe ba gác vừa xong chuyến hàng, khoát tay chị bán bánh mì kêu một ổ “đầy đủ” để “cấp cứu” cái dạ dày đang sôi! Có những đôi trai gái sau cuộc hẹn hò, đậu xe trước xe bánh mì mua một ổ nhưng cắt đôi. Những khách hàng ăn bánh mì đêm như thế không ít. Họ ăn không phải để no mà như một cách cùng nhau thưởng thức hương vị của đêm!
Một tiệm bán bánh mì trên đường Nguyễn Kim khá lâu đời, sau này hầu như chỉ bán vào ban đêm. “Đặc sản” của tiệm này là bánh mì trứng, cũng chỉ là trứng gà đánh lên nhưng nở phồng và xốp, thơm mùi bơ, kèm với bánh mì luôn được nướng trước khi kẹp trứng vào, nên nóng giòn.
Sáu Minh (đường Võ Văn Tần) cũng là một tiệm bánh mì khuya có tiếng, có lẽ do dân chơi đêm tứ xứ tụ tập về đây để ăn bánh mì. Còn nếu muốn ăn bánh mì sang trọng hơn một chút thì Bánh mì Hà Hội, Bánh mì Tươi, Jollibee... dù mở cửa không quá khuya nhưng hằng đêm vẫn sáng đèn chờ khách.
Khẩu vị của khách đêm tương đối khó tính nên nhiều tiệm bánh mì cố gắng chế biến “phá cách”. Trên đường Kỳ Đồng có bánh mì gà khô rất lạ. Gà được chiên giòn rồi xé miếng nhỏ, rất rõ vị thịt gà và không ngán. Khu phố đêm Nguyễn Tri Phương còn được nhiều người kháo nhau về bánh mì vịt quay. Bánh mì heo quay ở đường Nguyễn Thị Minh Khai cũng là một sự hưởng ứng dễ chấp nhận. Trên đường Nguyễn Tri Phương còn có tiệm bánh mì chay tưởng chừng dành cho khách nghèo nhưng giá chẳng hề rẻ!
Nếu không thích ra đường vào giữa khuya nhưng thèm bánh mì thì đã có những người bán dạo với lời rao “Bánh mì Sài Gòn một ngàn một ổ...” bất chấp mưa hay gió.
Bánh cho giới trẻ hiện đại
Vài năm gần đây, Sài Gòn có thêm bánh mì ngoại. Đầu tiên phải kể đến bánh mì Bon hương vị của Pháp, dài ngoằng, bán ở các cửa hàng chuyên biệt hoặc trong siêu thị. Lúc loại bánh này vừa mới có, nhiều người phải đợi khá lâu mới mua được. Sau bánh mì Bon là sandwich, hamburger, hot dog của các nhà hàng bán thức ăn nhanh như Lotteria, Kentucky...
Các loại bánh mì ngoại này đều được người Sài Gòn đón nhận, nhất là giới trẻ. Rủ nhau đi ăn bánh mì trong các quán sang trọng đang là mốt của người Sài Gòn vì ở những nơi này có những dịch vụ tiện ích. Chẳng hạn vào quán King Baguetteria, có thể vừa ăn bánh mì trong phòng có máy điều hòa nhiệt độ, vừa dùng máy vi tính xách tay, hoặc lên tầng trên, vừa ăn bánh mì, nhâm nhi cà phê, vừa ngắm toàn cảnh khu trung tâm thành phố.
Hàng loạt quán bán bánh mì hiện đại được mở ra, cạnh tranh nhau khá khốc liệt: Bánh mì Ta xinh xắn được nhiều bạn trẻ biết tiếng, bánh mì Chop Chop phong cách “Tây” nguyên bản, bánh mì hình cái bát tròn Bistro, bánh mì Hàn Quốc tròn vo... Bánh mì tươi cũng đang thịnh hành. Ở quán Bánh mì Tươi, bánh mì được làm tại chỗ, khi khách gọi thợ mới nhào bột. Bánh mì vừa lấy ra, vỏ có màu vàng tươi, ruột mềm xốp, rất hấp dẫn.
Bánh mì Sài Gòn không chỉ đổi thay ở hình thức, mà một “cuộc chiến” về chất lượng đang diễn ra để giành khách giữa các cửa hiệu. “Ổ bánh mì dọn ra phải nóng, giòn, nếu không khách chê ngay!” - anh quản lý Nguyễn Văn Hùng ở quán Nam Sơn cho biết. Nếu muốn thưởng thức bánh mì đúng kiểu châu Âu, người Sài Gòn có thể tìm đến Paris Deli, Givral... Ở những nơi này có bánh mì thập cẩm, bánh mì đen, bánh mì nâu...
Bánh mì Tây ngày càng nhiều, buộc bánh mì Sài Gòn phải tự làm mới từ hình thức đến chất lượng và không ít quán đã tạo được thương hiệu riêng.
Có như thế nào nhưng bánh mì Sài Gòn vẫn giữ được đặc điểm rất riêng, đó là không “kỵ rơ” khi ăn kèm với bất kỳ một món ăn nào, như con người nơi đây luôn trải lòng vui vẻ đón nhận mọi sự cũ - mới trong cuộc sống.
